Grote opening

Met een feestelijke bijeenkomst op 18 september vierde de universiteit het bestaan van de Datawerkplaats. Afgelopen december is de Datawerkplaats van start gegaan, een project dat is opgericht door gemeentesecretaris en algemeen directeur Gouda dr. Martiene Branderhorst, hoogleraar Publiek Management prof. dr. Albert Meijer en universitair hoofddocent dr. Mirko Tobias Schäfer. Dit project is een samenwerking tussen de Universiteit Utrecht en de gemeenten Almere, Gouda, Woerden en de Provincie Zuid-Holland. Deze samenwerking maakt het mogelijk dat overheid, onderzoek en onderwijs met elkaar verbonden worden. Zo worden universiteit en praktijk bij elkaar gebracht. Het doel hiervan is om toegepaste kennis, tools en methoden te ontwikkelen die overheden helpen verantwoord gebruik te maken van nieuwe technologieën en data. Om deze nieuwe samenwerking te vieren vond er een feestelijke grand opening plaats in het Academiegebouw van de universiteit. 60 geïnteresseerden van verschillende organisaties zoals de Provincie Utrecht, Vereniging van Nederlandse Gemeenten en anderen waren aanwezig.

Waarom is een samenwerking tussen overheid en universiteit zo belangrijk? De bijeenkomst ging van start met een presentatie over the Civic University van de Rector Magnificus Professor Henk Kummeling. Hierin werd benadrukt welke rol de universiteit kan spelen in de maatschappij, namelijk een verbindende rol in de directe omgeving waar informatie-uitwisseling voorop staat. De Datawerkplaats en ook Data School zijn hier uitstekende voorbeelden van. Wat hebben we aan kennis vergaren als dit niet gedeeld wordt met de gemeente, de stad, de regio? Deze kennistransfer is relevant om samen de uitdagingen van digitalisering aan te kunnen. Digitalisering betekent namelijk ook een transformatie voor overheid en bestuur stelde Loco-Provinciesecretaris Zuid-Holland Jan van Ginkel. Hij had urgente vragen voor de academici in de zaal: Hoe kunnen we als overheden en burgers de digitale transformatie legitimeren en de waarden van de open samenleving waarborgen? Hoe kan het dagelijks bestuur inspelen op de processen van de digitalisering en handelingsperspectieven voor goed bestuur ontwikkelen? Hoe kunnen bestuurders hun organisaties dusdanig ontwikkelen om de operationele capaciteiten in huis te hebben om gepast te reageren op de kansen en uitdagingen door digitalisering? De Datawerkplaats zou hier een waardevolle bijdrage kunnen leveren. Concepten als data-ethiek en verantwoorde data-praktijken zijn dan essentieel, maar ook de digitale vaardigheden van ambtenaren en bestuurders zijn van waarde.

Martiene Branderhorst en Mirko Schäfer presenteerden de onderzoekslijnen van de Datawerkplaats en de projecten die bij de maatschappelijke partners worden uitgevoerd. Zo is er onderzoek gedaan naar de data competenties van de ambtenaar, een checklist voor het delen van data onder overheden en een Data Ethics Awareness Test (DEAT) om het data-ethische bewustzijn van organisaties te meten. Verder werken onderzoekers van de Datawerkplaats in Almere aan een veiligheidsproject. Hier wordt een ethisch kader voor verantwoorde datapraktijken ontwikkeld. In Woerden wordt er aan een dashboard gewerkt voor de verbetering van de operationele capaciteiten. De onderzoekers kijken hier kritisch naar het proces van dataverzameling en datarepresentatie en analyseren hoe een dashboard de uitvoering van beleid kan ondersteunen. De resultaten van het onderzoek van de Datawerkplaats worden afgeleverd in de vorm van bruikbare tools en processen. Dit betekent dus praktische producten in tegenstelling tot slechts een rapport, wat meestal gebruikelijk is in de academische wereld.
Afsluitend ging Albert Meijer in gesprek met wethouders George Becht van Woerden en Michiel Bunnik van Gouda. Zij werden gevraagd naar hun verwachtingen en wensen met betrekking tot de Datawerkplaats. Beide bestuurders waren het met elkaar eens dat de Datawerkplaats een succes is wanneer dit leidt tot een verbetering voor de leefomstandigheden van de burgers. Dit zou tot uiting komen in de vaardigheden en kennis die bestuurders en ambtenaren opdoen door middel van de Datawerkplaats.

De Datawerkplaats zal vanaf januari 2020 uitgebreid worden met nieuwe projectpartners uit het lokaal en regionaal bestuur. Interesse in een samenwerking met de Datawerkplaats of meer weten?

Contact: dataschool@uu.nl